Profesura belwederska dla dra hab. Arkadiusza Nowaka

Zdjęcie nagłówkowe otwierające podstronę: Profesura belwederska dla dra hab. Arkadiusza Nowaka

25 października br. prezydent  RP podpisał nominację prof. Arkadiusza Nowaka, który został tym samym pierwszym absolwentem Uniwersytetu Opolskiego z tytułem profesora belwederskiego z dyscypliny nauk biologicznych

Prof. Arkadiusz Nowak ukończył kierunek ochrona i kształtowanie środowiska na Uniwersytecie Opolskim w roku 1995 i ... jest samoukiem botaniki.

Pracę naukową zaczynał jako asystent w Zakładzie Genetyki i Biologii Molekularnej Instytutu Ochrony i Kształtowania Środowiska UO, ale ze względu na brak możliwości rozwoju tej dyscypliny uznał, że lepiej przysłuży się środowisku podejmując pracę jako wojewódzki konserwator przyrody. W latach 1996-2001 dzięki przychylności ówczesnego wojewody opolskiego Ryszarda Zembaczyńskiego istotnie rozbudował system obszarów chronionych regionu, tworząc 16 nowych rezerwatów przyrody, Stobrawski Park Krajobrazowy, wiele użytków ekologicznych, zespołów przyrodniczo-krajobrazowych i innych form ochrony przyrody. Położył podwaliny pod wojewódzki system Natura 2000, gdy wraz z biologami Uniwersytetu Opolskiego zinwentaryzował potencjalne ostoje siedliskowe i ptasie. W tym czasie głębiej zainteresował się florą województwa; kwiaty od młodości zwracały uwagę prof. Nowaka, co wyrażało się głównie w motywach jego rękodzieł i na fotografiach. W 2000 roku na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego obronił prace doktorską, pt. „Charakterystyka sozoflorystyczna województwa opolskiego”. Ten fakt skłonił go do powrotu na uczelnię i dzięki przychylności prof. Krystyny Boreckiej mógł wesprzeć zespół Katedry Monitoringu i Planowania Przestrzennego. 

W roku 2012 prof. Nowak uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy „Rośliny ustępujące i rzadkie w siedliskach antropogenicznych Śląska” obronionej na Wydziale Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Jego aktywność badawcza od tego czasu przeniosła się głównie poza Polskę. Podjął badania syntaksonomiczne, taksonomiczne i florystyczne w Środkowej Azji, głównie Tadżykistanie, Kirgistanie i Uzbekistanie, organizując ponad 30 ekspedycji naukowych. Za wkład w poznanie roślinności Środkowej Azji został uhonorowany Medalem Polskiego Towarzystwa Botanicznego im. Prof. Władysława Szafera – najważniejszą nagrodą środowiska botanicznego naszego kraju. Prowadzi także badania zróżnicowania roślinności pól ryżowych w Gruzji, Nepalu, Tajlandii, Filipinach, Kambodży, Malezji, Indonezji, Sri Lance, Argentynie, Brazylii i w Chinach.

Profesor Nowak jest autorem ok. 250 prac naukowych, w tym ok. 90 indeksowanych w bazie Web of Science (tzw. lista filadelfijska), 22 monografii naukowych i popularno-naukowych. Publikował w wiodących ekologicznych i botanicznych periodykach, takich jak np. Ecology, Journal of Biogeography, Land Degradation & Development, Journal of Vegetation Science, Applied Vegetation Science, Ecological Indicators, Journal of Missouri Botanical Garden. Był zapraszany do prestiżowych projektów wydawniczych, w tym Encyclopedia of the World’s Biomes Elseviera. Opisał ok. 150 nowych dla wiedzy typów roślinności oraz kilkanaście nieznanych wcześniej nauce taksonów, głównie traw z rodzaju Stipa.

Był kierownikiem lub wykonawcą wielu grantów, w tym NCN i NCBiR. Obecnie prowadzi grant NCN poświęcony badaniu podziemnej różnorodności roślin „Jaka jest prawdziwa różnorodność środkowoeuropejskich traworośli – analiza podziemnych elementów zbiorowisk roślinnych metodą metabarkodingu wielu loci”.

Od lat współpracuje z sektorem gospodarczym, w tym Heidelberg Cement S.A (m.in. jako Przewodniczący Jury konkursu Quarry Life Award), Cementownią Odra S.A., Elektrownią Opole i wieloma innymi. Ceni sobie współpracę z samorządami różnych szczebli.

Prof. Nowak w 2010 roku rozpoczął starania o rewitalizację Królewskiej Akademii Pomologicznej w Prószkowie, jest głównym pomysłodawcą i twórcą wniosku projektu „Międzynarodowe Centrum Badawczo - Rozwojowe Uniwersytetu Opolskiego na rzecz rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego – Rewitalizacja Królewskiej Akademii Nauk w Prószkowie”, którego celem jest m.in. odbudowa znaczenia nauk biologicznych i ogrodniczych w regionie oraz poprawa warunków pracy biologów UO.

Pozazawodową pasją Prof. Arkadiusza Nowaka są góry. Jest pierwszym zdobywcą „Korony Europy” – wszystkich najwyższych szczytów państw europejskich od Burrigplatz (Luksemburg) do Elbrusu (Rosja). Projekt realizowany na uczczenie wejścia Polski do Unii Europejskiej był wymyślony przez jego brata Tomasza i realizowany wraz z przyjaciółmi, dr. Grzegorzem Hebdą, ornitologiem z Instytutu Biologii, Ireneuszem Hebdą – dyrektorem Zespołu Opolskich Parków Krajobrazowych oraz Adamem Ramczykowskim.

Żona prof. Nowaka, dr hab. Sylwia Nowak, prof. UO jest także botanikiem, pełni obecnie funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Biologii UO; syn jest studentem prawa UWr, a córka uczennicą II LO w Opolu.

Na zdjęciu: Prof. Arkadiusz Nowak w sumatrzańskiej dżungli, podziwia największy kwiat świata – raflezję. Indonezja, 2017 r.

 

.